Trudny temat ! "SĄSIEDZI" J.T.GROSS

 Dziś bardzo trudny i przykry temat Przygotowywałam się do tego wpisu długo, cierpliwie i w myśl motta S.Kinga które to mówi, że jeśli piszemy choćby tylko dla jednego czytelnika to i tak musimy pisać zgodnie z prawdą, bardzo rzetelnie. A zaczęło się bardzo niewinnie. Któregoś spokojnego niedzielnego wieczoru mąż z radością oświadczył mi, że dziś będę miała prawdziwą” ucztę dla ducha” Otóż telewizja hiszpańska pokaże polski film !!! “Cieszę się kochanie, że wreszcie obejrzysz coś z twojego kraju, co  na pewno pobudzi  wiele dobrych wspomnień i nastroi cię pozytywnie” Super,pełna niecierpliwości spojrzałam w program telewizyjny. Tytuł nic mi nie mówił , bo po hiszpańsku, recenzji nie było,a na widok nazwiska głównego bohatera Marcina Stuhra aż gęba mi się uśmiechnęła .Poza tym data produkcji wskazywała na to , że na pewno nie znam tego filmu. Więc nie świadoma zbliżającej się burzy i pełna nadziei na miłe spędzenie wieczoru ulokowałam się wygodnie na kanapie i seans się zaczął...Nie wyobrażacie sobie jaka była moja konsternacja gdy zorientowałam się , że film okazał się Pokłosie Pasikowskiego. Film o pogromie żydów w Jedwabnem !!! Pierwsze reakcje i komentarze dosięgły mnie oczywiście od męża : “A ty mówiłaś, że jesteście  narodem pacyficzny ! , Naród który mówi o sobie, że jest najbardziej chrześcijańskim w Europie, a może i na świecie a takie rzeczy wyprawia. Morduje 1600 niewinnych żydów. A może te obozy koncentracyjne to też wasza sprawka? No i jak można ukrzyżować swojego sąsiada tylko za to, że chciał chociaż po części zmazać hańbę swoich przodków !*(to komentarz do ostatniej sceny z filmu) Nie wiedziałam co powiedzieć. Zatkało mnie i zabolał :reakcja mojego męża i w ogóle film. Chciałam tłumaczyć, że film przedstawia temat prawdziwy (ale nie do końca) a fabuła dotycząca współczesności to fikcja stworzona przez reżysera dla stworzenia większego wrażenia i wyrazistości….ale milczałam. Musiałam to sobie przemyśleć , wyszukać z pamięci fakty historyczne, to co wiem, i uświadomić sobie mój stosunek do całej sprawy. W każdym razie wieczór, który miał być wieczorem radości zamienił się w koszmar a “uczta dla ducha” skończyła się niestrawnością , bólem głowy i bezsennością. Zaraz następnego dnia wyszukałam w internecie książkę , która była tłem do powstania tego filmu czyli Sąsiedzi J.Grossa. Miałam szczęście w Chomikuj jest za darmo w formacie pdf. Przeczytałam. No cóż , już zaczęłam sobie wyrabiać jakiś pogląd co też mi ułatwiło to, że interesuje się historią i siłą rzeczy mam jakieś tam informacje. Książka zawiera dużo faktów popartych wypisami z rozpraw, zeznań świadków i.t.d Następnego dnia przeszukiwałam internet pod kontem recenzji, krytyk i komentarzy na temat książki J,t,Grossa i dokumenty i publikacje na temat zbrodni w Jedwabnem. Moje wnioski? Nie ma jednoznacznych dowodów , że rzeczywiście tylko Polacy dokonali tej zbrodni, ale też nie jest pewne w stu procentach, że nie uczestniczyli pomocą , wsparciem i ułatwieniami dla właściwych (Niemców) wykonawców. Na pewno nie zginęło tam 1600 żydów, udowodniono po przez ekshumacje , że zamordowano około 600 osób. Czy zachowania Polskich oprawców były tak okrutne jak przedstawiają to na przykład zeznania jednej ze świadków przedstawione w książce? Myślę, że jest to możliwe bo historia zna wiele przypadków niczym nie wytłumaczonej okrutności ludzi z pozoru bardzo pacyficznych i nie wykazujących na co dzień agresji. Przeciwnicy teorii J.Gross twierdzą, że to że przy zwłokach znaleziono dobra materialne, świadczy o niewinności Polaków. Bo jednym z pierwszych zarzutów było to, że Polacy dokonali tej zbrodni z chęci wzbogacenia się. Jednak czy to może być dowodem? O Nazistach też się mówi , że zabijali żydów, żeby ich ograbić więc jak to możliwe, że ekshumowane ciała miały przy sobie pieniądze i inne rzeczy? Niemcy pozostawili by je? Poza tym największy skarb to była ziemia i zadbane żydowskie domy.To że proces w 1949 roku zamknięto to też coś znaczy, nie sądżę że chciano chronić Niemców. Nie chcę oceniać ani ferować wyroków (bo kim ja jestem) ale uważam , że książka “Sąsiedzi” j.t.Grossa przybliża bardzo prawdę z wydarzeń 10.lipca 1941r. Poza tym uważam, że dużo wydarzeń z naszej historii świadczy o tym,że antysemityzm przejawiał się w naszych zachowaniach.Chociażby koniec lat sześćdziesiątych. Moja mama opowiadała mi, że jej serdeczna przyjaciółka żydówka musiała zmienić nazwisko i ukryć swoją narodowość, że by móc studiować na Uniwersytecie Gdańskim bez obawy, że koledzy z wydziału doniosą na nią. Mowa tu o studentach, którzy w tym okresie uważali się za wrogów Państwa komunistycznego ! To tylko jeden z wielu przykładów. Ale moja przygoda z całą tą historią nie kończy się z chwilą przewertowania wszystkich dostępnych mi materiałów na temat pogromu w Jedwabnem i wyklarowania moich poglądów, Po wspomnianej wyżej reakcji mojego męża  przyszła kolej na konfrontacje z Hiszpanami z mojego otoczenia. Z rodziną ze strony męża, przyjaciółmi , znajomymi z przygodnie spotkanymi osobami. Miałam wrażenie, że tej nieszczęsnej niedzieli w ponad stu kanałach telewizyjnych nie było nic ciekawego do oglądania i wszyscy oglądali film Pasikowskiego !!! Nieważne, musiałam stawić czoło wyzwaniu. Nie muszę tu mówić jak bardzo komentarze były nieprzychylne.Te osoby , które starały się dyskutować ze mną w sposób cywilizowany i pozwoliły na głębsze przedstawienie tematu z całym moim szacunkiem usłyszały mniej więcej to co napisałam w tym poście, Zawsze kończyłam mój wywód prośbą o nie generalizowanie i nie “wrzucanie wszystkich Polaków do jednego worka”. Jednak zdarzało się tak, że któryś ironiczny i bezczelny rozmówca usłyszał ode mnie o Hiszpańskiej wojnie Domowej, albo o Błękitnej Dywizji - czyli wspierani nazistów na froncie !!! . Któryś z krytyków filmowych powiedział, że Pokłosie jest filmem, który przyniesie Polsce wstyd i spowoduje wrogość na świecie. Zgadzam się, ja tego doznałam. Co nie znaczy, że nie powinien się ukazać. Zachęcam do lektury książki. Tutaj podaje linki do niektórych materiałów dotyczących wydarzeń w Jedwabnem:  http://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1472862, Mord-w-Jedwabnem, http://dialog.org/hist_pl/jgorss-sasiedzi.html, http://culture.pl/pl/artykul/sasiedzi-jana-tomasza-grossa